نگاهی به برخی آداب و سنتهای عید نوروز در شاهرود
به گزارش روابط عمومی مدیریت شهری شاهرود؛ عید نوروز در شهرستان شاهرود به رغم گذشت اعصار و قرون متمادی همچنان به عنوان یکی از بزرگترین و با شکوهترین اعیاد مردم این دیار به شمار می رود و تمامی اقشار مردمی آن را گرامی می دارند.
برخی از آگاهان و ریش سفیدان از جمله علل این امر را علاوه بر مسائل و ریشه های فرهنگی آن، سردسیر بودن شهرستان و همزمانی این عید با شروع بهار دل انگیز در این شهرستان می دانند.
زمستان طولانی که با شروع روییدن گلها، سبزه ها و بهار طبیعت به پایان می رسد تمامی مردم را به برپایی جشن نوروز ترغیب کرده و مردم از یکماه به عید همانند سایر هموطنانمان به پاکیزه کردن منازل خود می پردازند.
خانه تکانی، تهیه سبزه، چهارشنبه سوری و تهیه انواع نان و شیرینی مخصوص عید از جمله شاخص ترین آداب و سنن دیرین مردم قبل از فرارسیدن سال نو است.
برخی ازشاهرودی هامعتقدند: همزمان با زدودن غبار از منازل و اثاثیه آن، باید به پالایش روح و زدودن هرگونه آلودگی از دلها نیز توجه شود.
حدود ۲۰ روز مانده به نوروز، اهالی این شهرستان مقدمات تهیه سبزه سفره هفت سین را فراهم می کنند.
البته هر سبزه ای به مناسبتی تهیه می شود، مثلا گندم برای افزایش رزق و روزی، عدس برای زیبایی، نرگس برای شادی روح اموات و آفتابگردان نیز به منظور گردش کار است، لیکن امروزه تنها سبزه گندم و عدس رایج است.
براساس سنتهای قدیمی، بانوی منزل در غروب روز سیزدهم نوروز، سبزه را رو به قبله و به نیت طلب باران برروی پشت بام منزل می اندازد و از خدامی خواهد علاوه بر نزول باران، درد و غم و ناراحتی از میان مردم برچیده شود.
به نوشته کتاب “فرهنگ مردم شاهرود” بنابر عقیده بسیاری از عوام شاهرود، بنای جهنم در روز چهارشنبه آخر سال پی ریزی شده است و قابیل نیز در همین روز خون برادرش را برزمین ریخت، به همین مناسبت مردم شاهرود نیز شب و روز چهارشنبه آخر سال را بسیار شوم می دانند.
آنان به هنگام برپایی آیین چهارشنبه سوری، برای رفع نحوست این روز سه مرتبه از روی آتش می پرند و اشعاری را زمزمه می کنند.
در آخرین روزهای سال بسیاری از کدبانوهای این شهر اقدام به تهیه انواع مختلفی از نانهای خانگی و قندی برای ایام نوروز می کنند.
نان زردو، نان شیری، گولاچ و نان کاک (نان قندی ) از جمله نان های خانگی و سنتی مردم شاهرود است که هنوز نیز در برخی از روستاهای این شهرستان پخت آن رایج است.
هر چند شکلات و شیرینی های جدید در منازل یافت می شود لکن طعم به یاد ماندنی شیرینی های خانگی شاهرود هنوز هم طرفداران بسیاری دارد.
علاوه بر نان و شیرینی های خانگی و جدید، تخم مرغ پخته رنگ شده، شاهدانه گندم و کنجد بو داده و مغز هسته زردآلو از عناصر اصلی سفره عید در منازل این شهر است که از میان آنان، هسته زردآلو طرفداران بیشتری دارد.
به هنگام تحویل سال نو تقریبا تمامی اعضای خانواده دور هم جمع هستند و بعد از حلول سال نو، مردم با رفتن به منزل بزرگان، خانواده های معظم شهدا و سایر بستگان ضمن زنده نگاه داشتن سنت حسنه صله رحم، عیدنوروز را به آنان تبریک می گویند.
در اولین روز سال نو، بسیاری از مردم با حضور در منازل افرادی که عزیزی را از دست داده اند، ضمن ابراز همدردی و تسلای خاطر، همدلی و صمیمیت خود را به آن خانواده نشان می دهند.
هرچند در سالیان اخیر گرانی و تورم امکان پوشیدن لباسهای نو بر تن تمامی افراد خانواده ها را تقریبا غیرممکن ساخته، لیکن بسیاری از خانواده ها سعی دارند تمیزترین لباسهای خود را در این ایام بپوشند و افراد متمکن نیز به خانواده های فقرا لباس های نو هدیه کنند.
همچنین عیدی دادن بزرگترها به کوچکترها هنوز در بین بیشتر خانواده های متمکن شاهرودی رواج دارد.
سنت “حاجی فیروز”، نوروزخوانی که درگذشته درطول سالیان متمادی دراین شهرستان رواج داشته روبه فراموشی گذاشته است با همت شهرداری شاهرود از سر گرفته شده و چند سالیست که شاهد آن در روزهای پایانی سال در شهر هستیم.
دیدگاهتان را بنویسید